Nobuyoshi TAMURA Shihan’ın kaleminden.
1 – 初段 SHODAN – Birinci DAN:
SHO başlangıcı, başlayanı ifade eder. Beden, nihayet verilen komutlara cevap verme teşebbüsünde bulunmaya ve teknik şekilleri üretmeye başlar. Aikido’nun ne olabileceği konusunda kafamızda hatları belirsiz düşünceler belirmeye başlar. Bu noktada, gerekirse ağır ağır ama olabildiğince keskin ve isabetli bir şekilde çalışmak ve teknikleri uygulamak için kendimizi zorlamalıyız.
2 – 弐 段 NIDAN – İkinci DAN:
Daha yoğun zihinsel devamlılık ortaya koyulurken, birinci Dan seviyesi çalışmasının üzerine aynı zamanda sürat ve güç eklenir. Bu durum, çalışmayı ortaya koyan kişide, kendisinin geliştiğine dair
hissin oluşmasıyla kendini ifade eder. Jüri, bu gelişimi, çalışmanın bir şekle girdiğini ve belli bir istikamete yöneldiğini fark etmek suretiyle hissetmelidir.
3 – 参段 SANDAN – Üçüncü DAN:
Kokyu ryoku kavramının anlaşılmaya başlandığı evredir. Bu, Aikido’nun manevi boyutuna giriştir. Teknik incelik, keskinlik ve etkililik kendini göstermeye başlar. Kişi, yeni başlayanlara eğitim vermeye başlayabilir.
4 – 四段 YODAN – Dördüncü DAN:
Teknik olarak daha ileri düzey olan bu seviyede, tekniklere yön veren ilkelerin ne olduğu kavranmaya başlanır. Koşulların gerektirdiği durumlarda, çalışmalarda Hoca’nın yerini doldurmak mümkündür.
5 – 伍 段 GODAN – Beşinci DAN:
Sanat, ilkelere riayet eder ve kişinin ruhu kalıpların ötesine geçmeye başlarken, tekniğin yalnızca dış görünüşünün esiri olmaktan sıyrılır.
6 – 六 段 ROKUDAN – Altıncı DAN:
Teknik göz alıcı parlaklığa kavuşur, hareketler akıcı ve güçlüdür. Kendisini izleyen kişi üzerinde, olan bitenin malum bir durum olduğu izlenimi yaratması gerekir. Güç ve fiziksel esneklik, tıpkı zihnin saflığı
gibi, hiç sorunsuz hareketin içinde birleşir ve gündelik hayatta da kendini ifade eder.
7 – 七 段 NANADAN – Yedinci DAN:
Kişi, benliğini bulanıklaştıran her türlü belirsizlikten kendini arındırarak gerçek öz doğasında belirir, gerçekte sahip olduğu özünü ortaya koyar. Kendini, her türlü bağlılıktan kurtarmış bir şekilde, burada ve şimdiyi yaşamanın coşkusuna ortak olur.
8 – 八段 HACHIDAN – Sekizinci DAN:
Yaşam ve ölümün ötesinde, duru ve açık bir zihinle, zıtlıkları bir araya getirebilecek kabiliyette, hiç düşmansız, o, kavga etmez. Kavgasız ve düşmansız, o, ebedi galiptir. Engel tanımaz bir şekilde, o,
özgürdür. O, kendi özgürlüğünde özgürdür. O Sensei şöyle derdi: “düşmanın karşısına geçip, tek kelime etmeden öylece durmam yeterlidir”. Onun bakışı, bütünü kapsar ve onu uyumlu hale getirir.
Ancak hiçbir şey burada son bulmaz. En berrak su bile, bir bataklık içerisinde çürüyebilir. İlk adımını atan yeni başlayan tecrübesiz kişinin ruhunu asla unutmamak gerekir.
Bir DAN derecesine Uygun Görülmek İçin Kavranması Gereken Temeller;
ARUKIKATA – Yürüyüş
KAMAE – Tutum, gard
KIRYOKU – Yaşamsal güç
KOKORO NO MOCHI KATA – Hislerin kontrol altına alınması
KOKYU – Nefes alıp verme
KOKYU RYOKU – Fiziksel güç ile solunum ritminin eşgüdümlü olması
KO RYOKU – Etkililik
MA AI – Mesafe ve zaman kavramı
METSUKE – Fiziksel ve zihinsel bakış
NICHIJO NO TAIDO – Gündelik hayattaki tavır
REIGISAHO – Etiket
SEISHIN JOTAI – Zihinsel durum
SHISEI – Duruş, tavır
SOKUDO – Sürat
TAI SABAKI – Bedenin, bulunduğu yerden bir diğer noktaya taşınması ve yerleştirilmesi